ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱ་དམར་ནས་གཡོ་སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་གྱིས་སྒོ་ནས་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་དུ་ཤོག་བུ་སྣུམ་ཟོས་ལྟར་རིམ་བཞིན་བཙན་འཛུལ་བྱས་ནས་མཐར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གཉིས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེེན་པོས་དབུས་བོད་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་གཞུང་ཞབས་ལས་སྣེ་ཁག་གཅིག་དང་བོད་མི་ཁྲི་ཚོ་ཁ་ཤས་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱ་གར་དུ་སྐྱབས་བྱོལ་དུ་ཕེབས་དགོས་བྱུང་བ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་རྒྱ་གར་ས་ཐོག་ཏུ་༸ཞབས་སོར་འཁོད་མ་ཐག་ཁོང་གིས་དབུ་ཁྲིད་པའི་ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བོད་གཞུང་དེ་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོད་པའི་གསལ་བསྒྲགས་བསྐྱངས་པ་ནས་བཟུང་ཛ་དྲག་དགོས་མཁོ་དང་བསྟུན་ཏེ་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་མ་ལག་དང་བཅས་པ་རིམ་བཞིན་ཆེད་འཛུགས་བསྐྱངས་གནང་མཛད་པ་བཞིན། བོད་གཞུང་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་འདི་ཡང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༡ ལོར་བཀའ་བློན་ལྷན་ཁང་གཅིག་གི་ངོ་བོར་ལོགས་སུ་རྒྱ་བསྐྱེད་མཛད་ཅིང་། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དགོངས་དོན་ལྟར་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་། གཙང་སྦྲ། སྨན་བཅོས་བཅས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་འདང་ངེས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ་དང་། འཁོས་དམན་རྣམས་ལ་རིན་མེད་སྨན་སྦྱིན་སྤྲོད་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དང་། གཅོང་ནད་དང་འགོས་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་དང།དམིགས་བསལ་སྨན་བཅོས་བྱ་རྒྱུ། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་རྒྱུ། ཁྱད་པར་དུ་བོད་ཀྱི་གནའ་སྲོལ་སྨན་གྱི་ལག་ལེན་དང།སྨན་སྦྱོར། བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་དང་དེང་རབས་ཀྱི་གསོ་རིག་ཕན་ཚུན་གོ་བསྡུར་ཉམས་ཞིབ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཐབས། དེ་བཞིན་བོད་སྨན་གྱི་སྨན་སྦྱོར་ལག་ལེན་བསྟར་ཕྱོགས་ཚད་ལྡན་ཡོང་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་ལུགས་ལྟར་ལྟ་རྟོག་སྟངས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་བཅས་ཡིན་པ་ལྟར། བཙན་བྱོལ་དུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་སྨན་གཞུང་དང་སྐར་རྩིས་གཞུང་གཉིས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་མི་ཉམས་རྒྱུན་འཛིན་ཐུབ་ཐབས་སུ་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་ནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་བཞིན་པ་ཡིན། སྨན་རྩིས་ཁང་དུ་ལས་ཚན་ཆེ་ཁག་འཛིན་སྐྱོང་དང་། སྨན་སྦྱོར། སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ། ཉམས་ཞིབ། སྨན་རྫས་དང་སྔོ་སྦྱོར་ཉམས་ཞིབ། སྐར་དཔྱད་རྩིས་རིག་བཅས་ཀྱི་ཐོག་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ནང་ཡན་ལག་སྨན་རྩིས་ཁང་ ༤༩ ཡོད། སྨན་རྩིས་མཐོ་སློབ་ཁང་ནས་ད་བར་ན་གཞོན་ཕོ་མོ་དབྱེར་མེད་མི་གྲངས་ ༢༧༡ བོད་ལུགས་སྨན་པའི་སློབ་སྦྱོང་དང་། མི་གྲངས་ ༤༠ སྐར་རྩིས་ཀྱི་སློབ་སྦྱོང་ཐོན་ཡོད་པའི་ཁོངས་ནས་སྨན་པ་ ༡༠༣ དང་སྐར་རྩིས་པ་ ༡༧ སྨན་རྩིས་ཁང་ཁྱབ་ཁོངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ནང་ལས་ཀ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ལོ་ལྟར་བགྲེས་སོང་ལོ་ན་ ༦༥ ཡན་དང་། རང་ཡུལ་ནས་གསར་འབྱོར། འཁོས་ཞན་ཉམ་ཐག སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་བཅས་ལ་སྨན་སྦྱིན་དང་། གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་གྲྭ་བཙུན་དང་སློབ་ཕྲུག་ལ་སྨན་རིན་ཕྱེད་བཅག་འབུལ་བཞིན་པ་ལྟར་སྨན་སྦྱིན་ཁོ་ནར་ལོ་ལྟར་ཧིན་སྒོར་འབུམ་ལྔ་བཅུ་ནས་དྲུག་བཅུའི་བར་འགྲོ་བཞིན་པ་ཡིན། ཞིབ་གནས་མཁྱེན་འདོད་ཡོད་པ་རྣམས་ནས་བོད་གཞུང་སྨན་རྩིས་ཁང་གི་དྲ་རྒྱ་ www.men-tsee-khang.org ལ་གཟིགས་ན་མཁྱེན་རྟོགས་ཐུབ་རྒྱུ་ཡིན།
དེ་མཚུངས་དེང་རབས་ཀྱི་གསོ་རིག་ཐོག་ནས་གཞི་རིམ་བརྟག་དཔྱད་དང་སྨན་བཅོས། ནད་གསོ་ཁང་བཅས་ཀྱི་མཐུན་རྐྱེན་ཚང་བའི་བོད་གཞུང་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་དང་ཁྱབ་ཁོངས་བོད་མིའི་གཞིས་སྒར་ཁག་ནང་ཕྱི་ལུགས་སྨན་ཁང་ཆེ་ཁག ༧ ཡོད། གཞན་ཡང་ས་ཁུལ་མི་འབོར་དང་མཐུན་རྐྱེན་གནས་སྟངས་ལ་གཞིགས་པའི་གཞི་རིམ་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་འབྲིང་བ་ ༤ དང་སྨན་ཁང་ཆུང་གྲས་ ༤༣ བཅས་ཀྱི་ཐོག་རང་རིགས་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དམིགས་བསལ་སློབ་གྲྭ་ཞིག་ཀྱང་བཙུགས་ཡོད། སྨན་རྩིས་ཁང་དང་བདེ་ལེགས་སྨན་ཁང་ཟུར་སྐྱོང་སྡེ་ཚན་གཉིས་ཕུད་དེ་འཕྲོས་རྣམས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་སྟངས་འཛིན་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་ཐད་ཀར་གནང་བཞིན་ཡོད།། བོད་ལུགས་དང་ཕྱི་ལུགས་སྨན་ཁང་འདི་དག་བརྒྱུད་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་འགོས་ནད་ཀྲི་སྦི་དང་། མཆིན་པའི་གཉེན་ཚད། གཉེན་ནད་རེག་དུག་ HIV/AIDS གཙོས་འགོ་་ནད་མ་ཡིན་པའི་ནད་གཞི་སྔོན་འགོག་གི་སློབ་གསོ་སྤེལ་རྒྱུ། མ་དང་བྱིས་པའི་འཕྲེན་བསྟེན། གཞིས་མི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཐུང་ཆུ་དང་གཙང་འཕྲོད་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ། རང་ཡུལ་ནས་ཕྱིས་སུ་འབྱོར་བའི་ཁོངས་ནས་མནར་གཅོད་སྡུག་སྦྱོང་མྱངས་པའི་ཆབ་སྲིད་བཙོན་གྲོལ་ཚོར་དམིགས་བསལ་སྨན་བཅོས་དང་ལྟ་རྟོགས། འཁོས་ཞན་ཉམ་ཐག་ནད་གཅོང་རྣམས་དང་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་སྨན་བཅོས་མཐུན་རྐྱེན་སྤྲོད་རྒྱུ་བཅས་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཐ་དག་འགན་ཁུར་ཞུ་བཞིན་པའི་སྟེང་། འཕྲོད་བསྟེན་གྲངས་ཐོ་ཕྱོགས་བསྡུ་དང་། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་། རྒྱང་བཅོས་ Tele-medicine བཅས་ཀྱི་ལས་གཞི་གསར་པ་ཁག་དེ་དག་སྒྲུབ་ཐབས་སུ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནང་ཚན་པ་གསུམ་སྟེ། འཛིན་སྐྱོང་དང་། སྤྱི་ཚོགས་འཕྲོད་བསྟེན། འཆར་འགོད་དང་རྩིས་བཅས་ཀྱི་འོག་ལས་དོན་ཞུ་བཞིན་པའི་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས་སུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༢ ལ།།