བོད་ལྗོངས་མདོ་སྨད་ཆོལ་ཁའི་དྲྭ་བ། བྱོན་པ་ལེགས།
༡༩༨༤ལོའི་ཟླ་བ༥པའི་ཚེས་༣༡ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་ འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་དྲུག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་ བྱུང་བ་དང༌།༢༠༠༡ལོའི་ཟླ་བ་༢པའི་ཚེས་༡༨/ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ ཆེན་སྐབས་དགུ་པའི་རྒྱུན་ཨུ་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ཉི་ཤུ་པའི་ཐོག་(ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་ སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་མི་རིགས་ས་ཁུངས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་) དག་བཅོས་སྐོར་ གྱི་ཆོད་དོན)གཞིར་བཟུང་ནས་དག་བཅོས་བྱས།)
ཨུ་རྒྱན་གྱིས་བོད་བསྒྱུར་བྱས་པ་ལས་དྲངས།
(འགོ་བརྗོད།
མི་རིགས་ཀྱིས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཀྲུང་གོའི་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་མར་ལེ་ རིང་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་རྒྱལ་གྱི་མི་རིགས་སྐོར་གྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་ པའི་གཞི་རྩའི་སྲིད་ཇུས་ཤིག་ཡིན་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ ཞིག་ཀྱང་ཡིན། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཅིག་གྱུརགའགོ་ཁྲིད་འོགགྲངས་ ཉུང་མི་རིགས་ཁག་འདུས་སྡོད་བྱེད་སར་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱས་ནས་རང་ སྐྱོང་ལས་ཁུངས་བཙུགས་ཏེ་རང་སྐྱོང་བྱེད་དབང་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།མི་ རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པ་དེའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གྲངས་ཉུང་ མི་རིགས་ཁག་གིས་མི་རིགས་སོ་སོའི་ནང་ཁུལ་གྱི་ལས་དོན་བདག་སྐྱོང་བྱེད་དབང་ ལོངས་སུ་སྤྱོད་པར་བརྩི་འཇོག་དང་འགན་སྲུང་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་དགོངས་དོན་མཚོན་ པ་དང༌།རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་མི་རིགས་ཁག་བར་འདྲ་མཉམ་དང་མཐུན་སྒྲིལ། མི་རིགས་ཁག་ལྷན་དུ་དར་རྒྱས་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་ཡོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པའི་ རྩ་དོན་མཚོན་ཡོད། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པ་དེའི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱིས་ རང་ཁྱིམ་རང་བདག་བྱེད་པའི་བརྩོན་སེམས་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང༌།འདྲ་མཉམ།མཐུན་ སྒྲིལ།རོགས་རེས་བཅས་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་མི་རིགས་འབྲེལ་བ་ཇེ་ བཟང་དུ་སྤེལ་བ།རྒྱལ་ཁབ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་སྲ་བརྟན་པོ་ཡོང་བ་བྱེད་པ༌།མི་རིགས་ རང་སྐྱོང་ས་གནས་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་ བཞག་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ཐད་ནུས་པ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ ཐོན་ཡོད།སླར་ཕྱིན་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འདིས་མུ་མཐུད་ མཐའ་འཁྱོངས་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་ལམ་ལུགས་འདིས་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ རིང་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབ་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་བྱ་རིམ་ཁྲོད་ནུས་པ་སྔར་ལས་ཆེ་ བ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱ་དགོས།མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་མཐའ་ འཁྱོལ་བྱ་དགོས་ན་ངེས་པར་དུ་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་དག་གིས་ས་གནས་དེ་གའི་ གནས་ཚུལ་དངོས་གཞིར་བཟུང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་སྲིད་ཇུས་ལག་ལེན་མཐར་ ཕྱིན་བར་འགན་སྲུང་ཏན་ཏིག་བྱ་དགོས་པ་དང༌།ངེས་པར་དུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ རིམ་པ་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང༌།ཆེད་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཅན།རྩལ་ལྡན་བཟོ་པ་ བཅས་འབོར་ཆེན་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས་པ།མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱིས་ངེས་པར་ དུ་རང་སྟོབས་རང་སྤེལ་དང་དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན་གྱི་སྙིང་སྟོབས་འདོན་སྤེལ་བྱས་ ནས་ཧུར་བརྩོན་ཆེན་པོས་ས་གནས་དེ་གའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་ བཞག་གོང་དུ་སྤེལ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་བྱས་རྗེས་འཇོག་དགོས་པ།རྒྱལ་ཁབ་ ཀྱིས་རྒྱལ་དམངས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་འཆར་གཞིར་བཟུང་ནས་ མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་གོང་དུ་ཇེ་འགྱོགས་སུ་ སྤེལ་བར་རོགས་རམ་གང་ཐུབ་ཅི་ཐུབ་བྱས་པ་སོགས་ནི་ལག་ལེན་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ནས་དངོས་ ར་འཕྲོད་བྱུང་ཡོད།མི་རིགས་བར་གྱི་མཐུན་སྒྲིལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་འཐབ་རྩོད་ ནང་མི་རིགས་ཆེན་པོ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས་པ་ནི་གཙོ་བོ་རྒྱ་རིགས་ཆེན་ པོ་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་དགོས།ས་གནས་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ལའང་ངོ་རྒོལ་བྱེད་ དགོས།ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་འོག་དང༌།མར་ལེན་རིང་ལུགས་མའོ་ཙེ་ཏུང་ གི་དགོངས་པ་དང་ཏེང་ཞའོ་ཕིན་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་བཅས་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་ འོགམི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཡོངས་མི་ དམངས་དང་ལྷན་དུ་མི་དམངས་དམངས་གཙོ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་མཐའ་འཁྱོལ་དང༌།བསྒྱུར་ བཅོས་སྒོ་འབྱེད་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་ལམ་བུའི་ཐོག་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་ སྡུད་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དེར་རབ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཚོང་རའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་དུ་སྤེལ་བ་དང༌།སྤྱི་ཚོགས་ རིང་ལུགས་ཀྱི་དམངས་གཙོ་དང་ཁྲིམས་ལུགས་འཛུགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་ དང༌།སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྤེལ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་ གཏོང་བ།མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་གོང་དུ་ཇེ་འགྱོགས་ སུ་སྤེལ་བ།མཐུན་སྒྲིལ་ཆེ་ལ་དར་ཞིང་རྒྱས་པའི་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་འཛུགས་ སྐྲུན་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མི་རིགས་ཁག་ཐུན་མོང་དར་རྒྱས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ ཡོང་བ་དང་མེས་རྒྱལ་འདི་བཞིན་སྟོབས་འབྱོར་དང་དམངས་གཙོ་ཤེས་རིགལྡན་པའི་སྤྱི་ ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཏུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་འབད་འཐབ་ལྷོད་མེད་ བྱེད་དགོས། 《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་སྐོར་གྱི་ བཅའ་ཁྲིམས》འདི་ནི་རྩ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ སྐོར་གྱི་ལམ་ལུགས་ལག་ལེན་དངོས་སུ ་བསྟར་བའི་གཞི་རྩའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཡིན།
ལེའུ་དང་པོ། སྤྱིའི་རྩ་དོན།
དོན་ཚན་དང་པོ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་ནི་རྩ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན།
དོན་ཚན་གཉིས་པ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་འདུས་སྡོད་བྱེད་སར་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་དུ་ལག་བསྟར་ བྱེད་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་རྣམས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང༌།རང་སྐྱོང་ཁུལ། རང་སྐྱོང་རྫོང་བཅས་སུ་དབྱེ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཁག་ཚང་མ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ འབྲལ་དུ་མི་རུང་བའི་གྲུབ་ཆ་ཡིན།
དོན་ཚན་གསུམ་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་སུ་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་འཛུགས་པ་དང༌།རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ ནི་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་ས་གནས་རིམ་པའི་སྲིད་དབང་འཛིན་པའི་ལས་ཁུངས་ཞིག་ཡིན། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དམངས་གཙོ་གཅིག་སྡུད་ལམ་ ལུགས་ཀྱི་རྩ་དོན་ལག་བསྟར་བྱེད་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཞི་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་ལེའུ་གསུམ་ པའི་ས་བཅད་ལྔ་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ས་གནས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་དབང་ སྤྱོད་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་འདི་དང་བཅའ་ཁྲིམས་གཞན་དག་ལས་ གཏན་ལ་ཕབ་པའི་འགན་བབ་དབང་མཚམས་ལྟར་རང་སྐྱོང་བྱེད་དབང་སྤྱོད་རྒྱུ་དང༌།ས་གནས་ དེ་གའི་གནས་ཚུལ་དངོས་གཞིར་བཟུང་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་སྲིད་ཇུས་ལག་ ལེན་མཐར་ཕྱིན་བསྟར་རྒྱུ། རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཆུས་དང་རྫོང་བཙུགས་ཡོད་པའི་གྲོང་ ཁྱེར་གྱི་ས་གནས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་དབང་སྤྱོད་རྒྱུ་དང་ འབྲེལ་རང་སྐྱོང་དབང་ཆ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ལྔ་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་རྒྱལ་ཁབ་གོང་ བུ་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་དགོས་པ་དང་ས་གནས་དེ་གར་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ ཁྲིམས་སྲུང་བ་དང་ལག་ལེན་བསྟར་བར་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས།
དོན་ཚན་དྲུག་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱས་ནས་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྡུད་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དེང་ རབ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་གའི་གནས་ཚུལ་ གཞིར་བཟུང་ནས་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ལས་མི་འགལ་བའི་རྩ་དོན་འོག་དམིགས་བསལ་ གྱི་སྲིད་ཇུས་དང་བབ་བསྟུན་གྱི་བྱེད་ཐབས་ལག་ལེན་བསྟར་ནས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ གནས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་རིག་གནས་འཛུགས་སྤེལ་གྱི་བྱ་བཞག་གོང་དུ་ཇེ་འགྱོགས་སུ་ སྤེལ་བའི་དབང་ཆ་ཡོད། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཆར་གཞིའི་ ཁྲིད་སྟོན་འོག་དོན་དངོས་གཞིར་བཟུང་སྟེ་ངལ་རྩོལ་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ལས་ཆོད་དང་ དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་ནུས་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཐོན་སྐྱེད་ནུས་ ཤུགས་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་བར་བརྟེན་ནས་མི་རིགས་ཁག་གི་དངོས་པོའི་འཚོ་བའི་ཆུ་ཚད་ རིམ་བཞིན་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མི་རིགས་སོ་སོའི་རིག་ གནས་ཐད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་ས་སྤེལ་བྱས་ནས་མི་རིགས་ཀྱི་ ཁྱད་ཆོས་དང་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྤེལ་ བྱས་ཏེ། མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་དང་ཚན་རིག་དང་ རིག་གནས་ཤེས་ཚད་ཟམ་མི་ཆད་པར་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བདུན་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱིའི་ཁེ་ཕན་ མཆོག་ཏུ་བཀུར་ནས་གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་འགན་སྤྲད་རིགས་ཧུར་བརྩོན་ ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་དགོས།
དོན་ཚན་བརྒྱད་པ། གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ ཁུངས་ཀྱིས་རང་སྐྱོང་བྱེད་དབང་སྤྱོད་པར་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུ་མ་ཟད།མི་རིགས་རང་ སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་དང་དགོས་མཁོར་གཞིགས་ནས་མི་གནས་སུ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ ལུགས་ཀྱི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་བཞག་གོང་དུ་ཇེ་འགྱོགས་སུ་ས་སྤེལ་བར་རོགས་རམ་གང་ ཐུབ་ཅི་ཐུབ་བྱེད་རྒྱུ། དོན་ཚན་དགུ་པ། གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ ཀྱིས་མི་རིགས་ཁག་བར་འདྲ་མཉམ་དང༌།མཐུན་སྒྲིལ། རོགས་རེས་བཅས་བྱེད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་མི་རིགས་འབྲེལ་བ་སྲུང་སྐྱོང་ དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུ། མི་རིགས་གང་ཞིག་ལའང་མཐོང་ཆུང་དང་གཉའ་གནོན་བྱས་མི་ཆོག མི་རིགས་བར་མཐུན་སྒྲིལ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་བ་དང་མི་རིགས་བར་ཁ་ཕྲལ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ བཀག་བསྡོམས་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཅུ་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་གའི་མི་རིགས་ ཚང་མར་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་བེད་སྤྱོད་དང་དར་རྒྱས་སུ་གཏོང་བའི་རང་དབང་ཡོད།རང་ ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སྔར་མུས་སུ་འཛིན་པའམ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱེད་པའི་རང་ དབང་ཡོད་པར་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཅུ་གཅིག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་མི་རིགས་ཁག་གི་སྤྱི་ དམངས་ལ་ཆོས་དད་རང་མོས་ཀྱི་རང་དབང་ཡོད་པར་འགན་སྲུང་བྱ་རྒྱུ། རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་གང་རུང་དང༌།མི་སྒེར་སུས་ཀྱང་བཙན་ ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་དམངས་ལ་ཆོས་དད་བྱེད་དུ་འཇུག་པའམ་མི་འཇུག་པའི་རིགས་གང་ ཡང་མི་ཆོག ཆོས་དད་ཡོད་པའི་སྤྱི་དམངས་དང་ཆོས་དད་མེད་པའི་སྤྱི་དམངས་སུ་ལའམ་མཐུང་ཆུང་ བྱེད་མི་ཆོག རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཚུལ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོར་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ། སྐྱེ་བོ་སུས་ཀྱང་ཆོས་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་སྒྲིལ་ལམ་གཏོར་བརླག་གཏོང་བ་ དང༌།སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་སྐྱེལ་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སློབ་གསོའི་ལམ་ལུགས་ལ་འགལ་རྐྱེན་བཟོ་བ་བཅས་བྱ་ངན་སྤེལ་མི་ཆོག ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཐོག་ཕྱི་རྒྱལ་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་ བཀོད་པར་ཉན་མི་དགོས།
ལེའུ་གཉིས་པ།
མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་དང་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས།
དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་འདུས་སྡོད་ཀྱི་ས་གནས་སུ་ས་གནས་དེ་གའི་མི་རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་ བ་དང༌། དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་ཚུལ་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་ལ་གཞིགས་བ་དང་འབྲེལ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་གི་ གནས་ཚུལ་དང་བསྟུན་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཅིག་གམ་ཁ་ཤས་འདུས་སྡོད་བྱེད་ཁུལ་ རྨང་གཞིར་བྱས་པའི་རང་སྐྱོང་ས་གནས་བཙུགས་ཆོག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ནང་ལོགས་སུ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་འདུས་སྡོད་ བྱེད་སར་བབ་མཚུངས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ས་གནས་སམ་མི་རིགས་ཞང་འཛུགས་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ས་གནས་དེ་གའི་གནས་ཚུལ་དངོས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ རྒྱ་རིགས་སམ་མི་རིགས་གཞན་དག་ཡོད་པའི་འདུས་དམངས་ཁུལ་དང༌།གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་ རྡལ་ཁག་གཅིག་གཏོགས་པར་བྱས་ཆོག
དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱིས་ནི་དམིགས་བསལ་གྱི་གནས་ཚུལ་བྱུང་ན་མ་གཏོགས་ས་ གནས་དེ་གའི་ས་མིང་དང་མི་རིགས་ཀྱི་མིང༌། སྲིད་འཛིན་གྱི་རིམ་བབ་བཅས་གོ་རིམ་ལྟར་འདོགས་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཅུ་བཞི་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་འཛུགས་རྒྱུ་དང༌།ས་མཚམས་གཅོད་སྟངས། མཚོན་མིང་འདོགས་ལུགས་བཅས་ནི་གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ནས་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ དང༌། མི་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་གྲོས་མོལ་ལེགས་པར་བྱས་ནས་འཆར་འགོད་བཟོས་ཐོག བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་ཁེལ་པའི་གོ་རིམ་ལྟར་སྙན་སེང་བཀའ་འཁྲོལ་ཞུ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་འཛུགས་མཚམས་སུ་ཁྲིམས་འཁོད་གོ་རིམ་མ་བརྒྱུད་ན༌།མེད་ པར་བཟོ་བའམ་ཟླ་སྒྲིལ་བཏང་མི་ཆོག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ས་མཚམས་གཏན་ཁེལ་མཚམས་སུ་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ཁྲིམས་ འཁོད་གོ་རིམ་མ་བརྒྱུད་ན།གང་བྱུང་དུ་བསྒྱུར་བཅོས་བྱས་མི་ཆོགམེད་པར་བཟོ་དགོས་ པ་དང་ཟླ་སྒྲིལ་བྱ་དགོས་པའམ་བསྒྱུར་དགོས་བྱུང་ཚེ་གོ་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ ཀྱིས་གྲོས་མོལ་ལེགས་པར་བྱས་ཏེ་འཆར་འགོད་བཟོས་རྗེས་ཁྲིམས་འཁོད་གོ་རིམ་ལྟར་ སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཅོ་ལྔ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ནི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང༌།རང་ སྐྱོང་ཁུལ། རང་སྐྱོང་རྫོང་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་དང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཡིན། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་རིམ་པ་གཅིག་པའི་མི་དམངས་ འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་དང་རང་ལས་རིམ་པ་གཅིག་མཐོ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་སྲིད་འཛིན་ལས་ཁུངས་ ལ་འགན་ཁུར་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ལས་དོན་སྙན་ཞུ་འབུལ་རྒྱུ།རིམ་པ་གཅིག་པའི་མི་དམངས་ འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྲོལ་བའི་རིང་ལ་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ལ་འགན་ཁུར་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་ལས་དོན་གྱི་སྙན་ཞུ་འབུལ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་སོ་སོའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ཚང་མ་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ ཁྱབ་ཁང་ནས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འགོ་ཁྲིད་བྱས་འོག་གི་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་གི་ལས་ཁུངས་ ཡིན་པས་ཚང་མས་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་འགོ་ཁྲིད་དང་ལེན་བྱེད་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་རྩ་འཛུགས་དང་ལས་དོན་སྒྲུབ་ ཕྱོགས་ནི་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་སྟེ་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་གམ་གཅིག་སྤྱོད་སྲོལ་ཡིག་ནང་དུ་གཏན་འབེབས་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ནང་འཐུས་མིའི་གྲས་སུ་ ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཡོད་དགོས་པ་མ་ཟད་ སྲིད་འཛིན་ས་ཁོངས་དེར་གནས་བཅའ་བའི་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་འཐུས་མིའི་ཁ་གྲངས་འོས་ འཚམ་ཡང་ཡོད་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ནང་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་འཐུས་ མིའི་ཁ་གྲངས་དང་བསྡུར་ཚད་ནི་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གཏན་ཁེལ་བའི་རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་ནས་ ཞིང་ཆེན་དང༌།རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཐད་སྐྱོང་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ ལྷན་ཚོགས་ནས་གྲོས་ཐག་བཅད་ཐོག རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ལ་ཐོ་འགོད་ སྙན་སེང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོད་ ལྷན་ཁང་གི་ཀྲའུ་རེན་ནམ་ཀྲའུ་རེན་གཞོན་པ་འགན་ཁུར་བའི་གྲས་སུ་ས་ཁོངས་རང་ སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དེའི་སྤྱི་དམངས་ཡོད་དགོས།
དོན་ཚན་བཅུ་བདུན། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲའུ་ཞི་དང༌།རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འགོ་འཛིན།རང་སྐྱོང་གི་ རྫོང་དཔོན་བཅས་ཀྱི་འགན་ནི་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དེའི་ སྤྱི་དམངས་ཀྱིས་འཁུར་རྒྱུ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང༌།རང་སྐྱོང་ཁུལ།རང་སྐྱོང་རྫོང་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ གི་ཁོངས་མི་གཞན་དག་གི་ནང་དུ་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དང་ གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བོ་བཀོད་སྒྲིག་འོས་འཚམ་བྱ་དགོས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ ཀྲུའུ་ཞི་དང༌།རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འགོ་འཛིན།རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་རྫོང་དཔོནབཅས་ ཀྱིས་འགན་འཁུར་བའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་དང༌།རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འགོ་འཛིན།རང་སྐྱོང་རྫོང་ གི་རྫོང་དཔོན་བཅས་ཀྱིས་རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་གཙོ་ སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་བཅོ་བརྒྱད། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ལས་ དོན་སྡེ་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པའི་ནང་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་ དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་དག་གི་སྐྱེ་བོ་བཀོད་སྒྲིག་འོས་འཚམ་བྱ་དགོས།
ལེའུ་གསུམ་པ།
རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་དབང་ཆ།
དོན་ཚན་བཅུ་དགུ མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ལ་ས་གནས་དེ་གའི་མི་ རིགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་དང༌།དཔལ་འབྱོར།རིག་གནས་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་གཞིགས་ནས་རང་ སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་དང་གཅིག་སྤྱོད་སྲོལ་ཡིག་གཏན་འབེབས་བྱེད་དབང་ཡོད།རང་སྐྱོང་ ལྗོངས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་དང་གཅིག་སྤྱོད་སྲོལ་ཡིག་དག་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་ འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་ཆོག་མཆན་ ཐོབ་རྗེས་ནུས་པ་ཐོན།རང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་ དང་གཅིག་སྤྱོད་སྲོལ་ཡིག་དག་ཞིང་ཆེན་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཐད་སྐྱོང་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ ལྷན་ཁང་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་ཆོག་མཆན་ཐོབ་རྗེས་ནུས་པ་ཐོན་རྒྱུ་དང་འབྲེལ་རྒྱལ་ ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུ་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་རྒྱལ་སྲིད་ སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ལ་ཐོ་འགོད་སྙན་སེང་ཡང་ཞུ་དགོས།
དོན་ཚནཉི་ཤུ། གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་དང༌།ཆོད་དོན། བཀའ་རྒྱ།མཛུབ་སྟོན་བཅས་ལས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དངོས་དང་མི་ མཐུན་པའི་རིགས་བྱུང་ན་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱིས་གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དེར་ སྙན་སེང་ཞུ་ཏེ་ཆོག་མཆན་ཐོབ་མཚམས་བབ་བསྟུན་གྱིས་ལག་བསྟར་བྱ་རྒྱུའམ་ཡང་ན་ལག་ བསྟར་བྱེད་མཚམས་བཞག་ཆོག གོང་རིམ་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དེས་སྙན་ཞུ་འབྱོར་ཉིན་ནས་ཉིན་དྲུག་ཅུའི་ནང་ཚུལ་ལན་ འདེབས་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་འགན་སྒྲུབ་སྐབས་མི་ རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་དེ་གའི་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་གི་གཏན་འབེབས་ལྟར་ས་གནས་དེ་ གར་ཐུན་མོང་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐད་ཡིག་རིགས་གཅིག་གམ་རིགས་ཁ་ཤས་སྤྱོད་རྒྱུ་དང༌། ཐུན་མོང་དུ་སྤྱོད་པའི་སྐད་ཡིག་རིགས་ཁ་ཤས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལས་འགན་སྒྲུབ་སྐབས་ས་ ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དེའི་སྐད་ཡིག་གཙོ་བོར་བཟུང་ཆོག
དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་དགོས་མཁོ་གཞིར་བཟུང་སྟེ་བྱེད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་ ས་གནས་དེ་གའི་མི་རིགས་ཀྱི་ནང་ནས་རིམ་པ་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང༌། ཚན་རིག་ལག་རྩལ་དང་ཚོང་གཉེར་དོ་དམ་སོགས་ཐད་ཀྱི་ཆེད་ལས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དང་ལག་ རྩལ་ལྡན་པའི་བཟོ་པ་སྣ་ཚོགས་འབོར་ཆེན་གསོ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་དང་དེ་ཚོའི་ནུས་པ་ འདོན་སྤེལ་གང་ལེགས་བྱ་རྒྱུ་མ་ཟད། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་བུད་མེད་གྲས་ནས་རིམ་པ་ཁག་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་ཆེད་ལས་ལག་ རྩལ་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་སྣ་ཚོགས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པར་དོ་སྣང་ཡང་བྱ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ལས་བྱེད་མི་སྣ་སྡུད་ སྐབས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དངོས་སུ་བྱེད་པའི་མི་རིགས་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་གཞན་ དག་གི་སྐྱེ་བོར་ལྟ་རྟོག་འོས་འཚམ་བྱ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དམིགས་བསལ་གྱི་བྱེད་ཐབས་ ལ་བརྟེན་ནས་ཆེད་ལས་པ་སྣ་ཚོགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་འཛུགས་སྐྲུན་ལས་དོན་ཁག་ཏུ་ ཞུགས་ཐུབ་པར་ལྟ་རྟོག་དང་བསྔགས་བསྐུལ་བྱས་ཆོག
དོན་ཚན་ཉེར་གསུམ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ཁེ་ལས་དང་བྱ་ལས་སྡེ་ཚན་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཏན་ ཁེལ་ལྟར་མི་སྣ་སྡུད་སྐབས་དང་ཐོག་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་བསྡུ་དགོས་པ་ མ་ཟད། གྲོང་གསེབ་དང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་གྲས་ནས་བསྡུས་ ཀྱང་ཆོག
དོན་ཚན་ཉེར་བཞི། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དོན་ལམ་ ལུགས་དང་ས་གནས་དེ་གའི་དགོས་མཁོ་དངོས་ལ་གཞིགས་ཏེ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ནས་ ཆོག་མཆན་ཐོབ་རྗེས་ས་གནས་དེ་གའི་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་སྤྱི་བདེའི་ དམག་དཔུང་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཆོག
དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཁྲིད་སྟོན་འོག་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་གའི་ཁྱད་ཆོས་དང་དགོས་མཁོ་གཞིར་བཟུང་སྟེ་ དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་དང༌།སྲིད་ཇུས།འཆར་གཞི་བཅས་བཟོ་ འགོད་བྱས་ཏེ་ས་གནས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་བཞག་ལ་རང་ ཐག་རང་གཅོད་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག་དང་དོ་དམ་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉེར་དྲུག མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ ལུགས་ཀྱི་རྩ་དོན་རྒུན་འཁྱོངས་བྱས་པའི་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་འོག་བཅའ་ཁྲིམས་ ནང་གསལ་གཏན་འབེབས་དང་ས་གནས་དེ་གའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་ གཞིགས་ཏེ་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག་ ལུགས་མཐུན་བྱས་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཚོང་རའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གང་ ཐུབ་ཅི་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་ གཙོ་བོར་འཛིན་ཞིང་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་སྣ་མང་གི་དཔལ་འབྱོར་ཐུན་མོང་དུ་གོང་དུ་ སྤེལ་བའི་གཞི་རྩའི་དཔལ་འབྱོར་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་དང༌། སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་མ་ཡིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་བསྔགས་སྐུལ་ བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉེར་བདུན། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ འབེབས་ལྟར་ས་གནས་དེ་གའི་རྩྭ་ར་དང་ནགས་ཚལ་གྱི་བདག་དབང་དང་སྤྱོད་དབང་གཏན་ཁེལ་ བྱ་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྩྭ་ཐང་དང་ནགས་ཚལ་སྲུང་ སྐྱོབ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དང༌། ལྗོན་འཛུགས་རྩྭ་འདེབས་བྱ་རྒྱུར་སྒྲིག་འཛུགས་དང་བསྔགས་བསྐུལ་བྱ་རྒྱུ།། རྩ་འཛུགས་དང་མི་སྒེར་སུས་ཀྱང་བྱེད་ཐབས་གང་རུང་ལ་བརྟེན་ནས་རྩ་ཐང་དང་ནགས་ཚལ་ གཏོར་བརླག་བཏང་མི་ཆོག རྩ་ཐང་དང་ནགས་ཚལ་དུ་རྩ་ནགས་གཏོར་བརླག་བཏང་ནས་འདེབས་ཞིང་གསར་སྤོལ་བྱས་མི་ཆོག
དོན་ཚན་ཉེར་བརྒྱད། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཏན་ འབེབས་ལྟར་ས་གནས་དེ་གའི་རང་བྱུང་གི་ཐོན་ཁུངས་ལ་དོ་དམ་དང་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བཅའ་ཁྲིམས་ནང་གསལ་གཏན་ འབེབས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འཆར་འགོད་གཞིར་བཟུང་ནས་ས་གནས་དེ་གས་ ཐོན་སྒོ་ཕྱེ་ཆོག་པ་པའི་རང་བྱུང་གི་ཐོན་ཁུངས་རྣམས་ཚུལ་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ ནས་ཐོན་སྒོ་སྔོན་འབྱེད་དང་སྔོན་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་ཉེར་དགུ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འཆར་གཞིའི་ཁྲིད་སྟོན་འོག་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་གའི་ནོར་ཤུགས་དང་དངོས་ཤུགས་དང་ཆ་རྐྱེན་གཞན་ཇི་ཡོད་ལ་ གཞིགས་ནས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀྱིས་ས་གནས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ བཀོད་སྒྲིག་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་སུམ་ཅུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ས་གནས་དེའི་ཁོངས་སུ་ གཏོགས་པའི་ཁེ་ལས་དང་བྱ་ལས་རྣམས་རང་བདག་གིས་དོ་དམ་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་སོ་གཅིག་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་ལྟར་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་དཔལ་ འབྱོར་དང་ཉོ་ཚོང་གི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཆོག རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་མཚམས་སུ་ཕྱི་ལ་ཕྱོགས་པའི་ཉོ་ཚོང་གྲུ་ ཁ་གསར་དུ་བཏོད་ཆོག ཕྱི་རྒྱལ་དང་ས་མཚམས་འབྲེལ་བའི་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ ཁྱབ་ཁང་ནས་ཆོག་མཆན་ཐོབ་རྗེས་མཐའ་ཁུལ་གྱི་ཉོ་ཚོང་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཆོག མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱིས་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་དཔལ་འབྱོར་དང་ཉོ་ཚོང་བྱེད་སྒོ་ སྤེལ་རིང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམིགས་བསལ་སྲིད་ཇུས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུ།
དོན་ཚན་སོ་གཉིས་པ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ནི་ནོར་སྲིད་རིམ་པ་གཅིག་ཡིན་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ནོར་སྲིད་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་ སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ལ་ས་གནས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་དོ་དམ་བྱེད་པའི་རང་སྐྱོང་དབང་ཆ་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནོར་སྲིད་སྒྲིག་སྲོལ་ལྟར་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ལ་དབང་བའི་ ནོར་སྲིད་ཀྱི་ཡོང་འབབ་རྣམས་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རང་ཐག་རང་གཅོད་ ཀྱི་སྒོ་ནས་བཀོད་སྒྲིག་དང་བེད་སྤྱོད་བྱ་དགོས། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་གཅིག་གྱུར་གྱི་ནོར་སྲིད་སྒྲིག་སྲོལ་འོག་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ གནས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་བའི་ནོར་སྲིད་གཏོང་སྤྲོད་སྤོ་བསྒྱུར་ལམ་ ལུགས་ཚད་ལྡན་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་གོང་རིམ་ནོར་སྲིད་ཀྱི་གཟིགས་སྐྱོང་ལོངས་སུ་ སྤྱོད་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་ནོར་སྲིད་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ནང་གི་གཏོང་སྒོའི་ཁོངས་ ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་ལྟར་བབ་བསྟུན་སྤྱད་འཐུས་ཀྱི་མ་དངུལ་ཟུར་བཅད་བྱ་ རྒྱུ་དང་སྔོན་རྩིས་ནང་གི་གྲབས་དངུལ་འཇོག་གྲངས་ཀྱི་བསྡུར་ཚད་དེ་ས་ཁུལ་སྦྱིར་ བཏང་པ་ལས་མཐོ་བར་འཇོག་རྒྱུ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ནོར་སྲིད་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ ལག་བསྟར་བྱེད་རིང་ཡོང་སྒོ་ཚད་ལས་བརྒལ་བྱུང་རིགས་དང་གཏོང་སྒོ་ལས་བསྲི་ཚགས་ བྱས་པའི་མ་དངུལ་རྣམས་རང་མོས་ཀྱིས་བཀོད་སྒྲིག་དང་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ།
དོན་ཚན་སོ་གསུམ། མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་ པའི་རྩ་དོན་ལ་གཞིགས་ཤིང་ས་གནས་དེ་གའི་གནས་ཚུལ་དངོས་དང་བསྟུན་ནས་ས་གནས་དེ་ གའི་གཏོང་སྒོ་ཁག་གི་ཚད་གཞི་དང༌། མི་གྲངས་གཏན་ཁེལ། ལས་འགན་གྱི་གྲངས་བཅད་བཅས་བཟོ་སྐབས་ཁ་གསབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དང་བྱེད་ཐབས་ཞིབ་ གསལ་གཏན་ལ་ཕབ་ཆོག རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཁ་གསབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དང་བྱེད་ཐབས་ཞིབ་གསལ་ རྣམས་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ལ་ཐོ་འགོད་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ་དང༌། རང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་རང་སྐྱོང་རྫོང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཁ་གསབ་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དང་ བྱེད་ཐབས་ཞིབ་གསལ་རྣམས་ཞིང་ཆེན་དང་རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཐད་སྐྱོང་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལ་ཆོག་མཆན་ཞུ་དགོས།
